Προεκλαμψία

Ορισμός

Η προεκλαμψία είναι μία επιπλοκή που εμφανίζεται μόνο στην κύηση και χαρακτηρίζεται από 3 σημεία:

1. Υπέρταση (αύξηση της αρτηριακής πίεσης)

2. Λευκωματουρία (απώλεια πρωτεΐνης στα ούρα)

3. Οιδήματα (πρήξιμο, το οποίο συνήθως αρχίζει από τα πόδια και όσο επιδεινώνεται η κατάσταση επεκτείνεται κεντρικότερα)

Σε αρκετές γυναίκες ωστόσο δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν και τα 3 χαρακτηριστικά.

Πότε συμβαίνει;

H προεκλαμψία συμβαίνει κατά κανόνα στο δεύτερο μισό της κύησης και αναπτύσσεται σε 2-5% των κυήσεων. Σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό, και ακόμη σπανιότερα στο πρώτο μισό της κύησης.

Που οφείλεται η προεκλαμψία;

Συνήθως η προεκλαμψία ξεκινάει από μία παθολογική αλληλεπίδραση ανάμεσα στη μητέρα και στον πλακούντα, με αποτέλεσμα ο πλακούντας να μη διεισδύει αρκετά βαθιά στο τοίχωμα της μήτρας. Με τον τρόπο αυτό ο πλακούντας δεν προσλαμβάνει αρκετό οξυγόνο και πυροδοτείται μία σειρά αντιδράσεων και γεγονότων που οδηγεί στην εμφάνιση προεκλαμψίας στη μητέρα και στην καθυστέρηση της ανάπτυξης στο έμβρυο.

Μπορεί να προβλεφθεί η προεκλαμψία;

Με βάση το ιστορικό της μητέρας, τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, την εξέταση συγκεκριμένων ορμονών στο αίμα της μητέρας και –κυρίως- με την εξέταση των Doppler μπορεί να προβλεφθεί ένα μεγάλο ποσοστό, αλλά όχι όλες οι περπτώσεις προεκλαμψίας.
Η πρόβλεψη είναι καλύτερη για εκείνες και τις περιπτώσεις που εκδηλώνονται νωρίς και συνοδεύονται από ένα μικρό παιδί. Αντίθετα, τα Doppler είναι συνήθως φυσιολογικά στις περπτώσεις που εκδηλώνονται αργά και συνοδεύονται από μεγαλύτερο παιδί, και αυτό συμβαίνει γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις η πλακουντιακή δυσλειτουργία είναι μικρότερη.

Μπορεί να προληφθεί η προεκλαμψία;

Έρευνες έχουν δείξει ότι σε περιπτώσεις που αναπτύχθηκε προεκλαμψία σε προγούμενη κύηση, η πιθανότητα να ξανασυμβεί αυτό σε επόμενη μειώνεται σημαντικά αν η έγκυος πάρει προληπτικά ασπιρίνη σε χαμηλή δοσολογία (π.χ. 100 mg κάθε βράδυ) αρχίζοντας πριν από τις 16 εβδομάδες. Και σε αυτή την περίπτωση, η αποτελεσματικότητα της ασπιρίνης αναφέρεται κυρίως στις περιπτώσεις πρώιμης και βαριάς προεκλαμψίας, για την οποία μειώνει την πιθανότητα κατά 80%.

Επιπλοκές της προεκλαμψίας

Η προεκλαμψία μπορεί να συνοδεύεται από ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου ή να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό, με τις ανάλογες συνέπειες (βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες) για το νεογνό.
Επιπλέον, η κατάσταση της μητέρας μπορεί να επιδεινωθεί και η πάθηση να επεκταθεί και σε άλλα όργανα και συστήματα, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια της ίδιας της εγκύου. Τέτοιες επιπλοκές είναι η εκλαμψία και ο συνδυασμός αιμόλυσης, ηπατικής βλάβης και θρομβοκυττοπενίας (HELLP).

 Βιβλιογραφία

1. Bujold E, Roberge S, Lacasse Y, Bureau M, Audibert F, Marcoux S, Forest JC,Giguère Y. Prevention of preeclampsia and intrauterine growth restriction with aspirin started in early pregnancy: a meta-analysis. Obstet Gynecol. 2010 Aug;116(2 Pt 1):402-14.
2. Roberge S, Giguère Y, Villa P, Nicolaides K, Vainio M, Forest JC, von Dadelzen P, Vaiman D, Tapp S, Bujold E. Early administration of low-dose aspirin for the prevention of severe and mild preeclampsia: a systematic review and meta-analysis. Am J Perinatol. 2012 Aug;29(7):551-6.